به گزارش پایگاه خبری جهان طلا (گلدنیوز)،"ررریو" ساز دستی و دهنی است که بسیاری از جوانان دهه پنجاه و شصت ایران آن را به خاطر دارند، سازی که نوجوانان آن زمان عمدتا رنگ نقره ای آن را به خاطر می آورند اما این ساز که به زنبورک یا چنگ دستی در دنیا شناخته می شود یکی از کهنترین سازهای موسیقی ایران باستان و در دیگر کشورهای جهان است. زنبورک، سازی فلزی یا چوبی با بدنهای نعلشکل و زبانهای است که یک سر آن به وسط انحنای ساز وصل میشود.
"ررریو" طلایی
"ررریو" یا زنبورک در حقیقت یکی از سازهای تیغهای از رده خودصداهای دهانی است که وقتی رنگ طلایی آن را می بینید شیفته اش می شوید.
این ساز از یک میله یا زبانه قابل انعطاف فلزی یا از جنس خیزران تشکیل شده که به یک قاب متصل است. ساززننده، این میله را در دهان خود قرار داده و با انگشتش میله را به لرزش در میآورد و تولید نتهایی میکند.
نوازنده، قاب زنبورک را در میان دندانهایش میگیرد و با اینکار آرواره و دهان او به عنوان تشدیدگر صدای ساز عمل میکند.
حالات گوناگون یک ساز فلزی نقره ای طلایی
زنبورک در بسیاری از فرهنگهای گوناگون حضور دارد و دست کم ۴۰ نام گوناگون در زبانهای مختلف برای آن وجود دارد. برخی ریشه زنبورک را از خاورمیانه و اقوام یهودی دانسته و برخی آن را به آسیا شرقی نسبت میدهند .
برخی صدای لرزشی ساز زنبورک را خلسهآور میدانند و آن را سازی دگرگون کننده احوال می دانند. در عین حال صدای فانتزیک آن گویی آن را برای ملودی های کودکانه مناسب تر کرده است.
اما در بسیاری از فیلمهای سینمایی برای حس شادی و گاه تنهایی و غم نیز کاربرد داشته است. نمونه عینی و خاطره انگیز آن استفاده از ساز زنبورک در موسیقی متن فیلم کوچه مردها ساخته حسین واثقی و نوازندگی اسفندیار منفرزاده و همایون خرم است که تیتراژ آن بسیار شاد ولی در انتها زمانی که در آن علی(فردین) پس از روشن کردن حقیقت ماجرای قتل رخ داده، متوجه خطری که دوستش حسن فرفره(ایرج قادری) را تهدید میکند شده اما دیر میرسد و تنها نظارهگر جان باختن دوستش میشود.
دوستی که به شدت زخمی شده و در دقایق آخر زندگی از او تقاضای خواندن آواز دوستی(با اشعار تورج نگهبان) که آواز مورد علاقه هر دویشان است را میکند.
حسن با زدن زنبورک در آن لحظات در آغوش بهترین دوستش علی دیده فرو میبندد. زنبورک مورد استفاده در فیلم کوچه مردها هم بنا به رواج زنبورک در آن دوره نقره ای رنگ است.
ساختار ررریو و حالت واگرایی اش
در هر حال ساختمان ساده این ابزار موسیقی نشان میدهد که میتواند منشا واحد نداشته و توسط اقوام گوناگون به شکل جداگانه ساخته شده باشد .
جالب اینجاست که زنبورک با اصول حاکم بر موسیقی کلاسیک و موسیقی مدرن مطابقت ندارد و توانایی اجرای نتهای گامهای موسیقی مثل مینور و ماژور را ندارد. از این رو در ساز نامیدن یا ننامیدن آن اختلاف نظر وجود دارد و در منابع آکادمیک رشته موسیقی و در کتب سازشناسی به عنوان ساز محسوب نمیگردد.
بهترین نوازنده های ررریو در ایران
محمد حسین بیگل یکی از بهترین زنبورک نوازهای ایران بوده است. حسن عطائیان و حامد اسلامیه هم از نوازندگان در قید حیات این آلت موسیقی خاص میباشند .
به هر حال اگر مخاطبان گلدنیوز هوس تجدید خاطره و دادن هدیه به نوجوانان و اطرافیانشان را دارند سری به سایت های فروش آنلاین این ساز بانمک بزنند اما دقت داشته باشند که "رنگ طلایی" آن برای انتخاب، از دیگر رنگها زیباتر است.
بیشتربخوانید:
عروسی که تخت طلا بیاورد، خودش روی آن خواهد نشست
جایگاه و خاستگاه ایل زرگر در تاریخ ایران
انتهای پیام/
نظری ثبت نشده